گزارش گوپا؛
قوانین صیانت از داده چه مزایایی دارند
گوپا: بررسی وضع قوانین و تدوین مکانیسم صیانت از داده های شخصی جمع آوری شده توسط پلت فرم های آنلاین از طرف دولت ها حاکی از آنست که استفاده از این قوانین مزایای زیادی به همراه دارد.
به گزارش گوپا به نقل از مهر؛ در عصر دیجیتال امروزی، رشد سریع پلت فرم های آنلاین منجر به جمع آوری بی سابقه داده های شخصی کاربران از طرف این اپلیکیشن ها شده است. پلت فرم های آنلاین بسته به نوع خدماتی که ارائه می دهند، طیف گسترده ای از داده های کاربران را استخراج و جمع آوری می کنند. این حجم عظیم از ذخیره سازی داده ها که عموماً از طرف شرکتهای فناوری و ارائه دهندگان خدمات آنلاین صورت می گیرد، نگرانی های قابل توجهی را در مورد حریم خصوصی و نیاز دولت ها به ایجاد قوانینی برای تنظیم گری سازوکار صیانت از این داده ها بوجود آورده است. در این نوشتار کوتاه به بررسی اهمیت، ضرورت و شرایط مساعد وضع قوانین و تدوین مکانیسم صیانت از داده های شخصی جمع آوری شده توسط پلت فرم های آنلاین از طرف دولت ها می پردازیم. گسترش پلت فرم های آنلاین شیوه تعامل، تراکنش و ارتباطات را در جوامع بشری متحول کرده است. از شبکه ها و شبکه های اجتماعی گرفته تا وب سایت های تجارت الکترونیک، این پلت فرم ها به بخش جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل گشته اند و اتصال یکپارچه و دسترسی به انبوهی از اطلاعات را تسهیل می کنند. با این وجود، این دگرگونی دیجیتال همین طور منجر به جمع آوری گسترده داده های شخصی از کاربران شده است؛ امری که موجب نگرانی های عمیق در مورد حفظ حریم خصوصی و ضرورت مداخله نظارتی قانون گذاران و نهادهای تنظیم گر در این عرصه می شود. رشد پلت فرم های آنلاین و جمع آوری داده های شخصی با پیشرفت تدریجی فناوری های دیجیتال در طول سالهای اخیر و خصوصاً طی دهه گذشته، جهان شاهد افزایش تصاعدی تعداد و تنوع پلت فرم های آنلاین بوده است. شبکه های اجتماعی گوناگون، بازارهای آنلاین، سرویسهای پخش محتوا و برنامه های کاربردی تلفن همراه همگام با تحولات فناورانه گسترش یافته اند و طیف وسیعی از علایق و نیازهای کاربران را در عصر حاضر برآورده می کنند. بدین سبب می توان نتیجه گرفت که این پلت فرم ها مخازن وسیعی از داده های شخصی را جمع آوری می کنند که شامل جزییات دموگرافیک، الگوهای رفتاری و حتی اطلاعات حساسی مانند سوابق سلامت و تراکنش های مالی کاربران است. جمع آوری داده های شخصی توسط پلت فرم های آنلاین ماهیتی فراگیر و چندوجهی دارد. کاربران بطور معمول و بمنظور دریافت خدمات بهینه، جزییات بی شماری از داده های شخصی خودرا فاش می کنند. این حجم عظیم از داده شامل نام کامل و اطلاعات تماس تا ترجیحات، علایق و فعالیتهای آنلاین را شامل می شود. علاوه بر این، استقرار فناوری های ردیابی موقعیت مکانی، کوکی ها و ابزارهای تحلیل و بررسی داده ها، پلت فرم ها را قادر می سازد تا بینش های پیچیده ای را در مورد الگو و معنای رفتار کاربران دریافت نمایند. همین مساله قابلیت هایی چون مکان تبلیغات هدفمند و ارائه محتوای شخصی سازی شده را برای سرویسهای آنلاین ممکن می سازد. نگرانی های حریم خصوصی و نیاز به وضع مقررات با گسترش روزافزون انواع و پیچیدگی در شیوه های گسترده جمع آوری داده ها، نگرانی ها در مورد نقض حریم خصوصی و بهره برداری بدون مجوز از اطلاعات شخصی نیز به اولویتی برجسته در دیدگاه خیلی از قانون گذاران و فعالان مدنی بدل شده است. موارد گوناگون نقض داده ها، اشتراک گذاری بدون مجوز داده ها و تجاری سازی داده های کاربران، اعتماد خیلی از ذی نفعان این حوزه را نسب به ایمنی اطلاعات در اختیار پلت فرم ها از بین برده و نگرانی ها را در مورد سوء استفاده از اطلاعات شخصی توسط ارائه دهندگان خدمات آنلاین افزایش داده است. علاوه بر این، فقدان شفافیت و کنترل استفاده از داده ها، نگرانی های مذکور را در بین کاربران تشدید کرده است. در چنین شرایطی با عنایت به تشدید نگرانی کاربران و فعالان نسبت به مسئله حفظ حریم خصوصی و پویایی نامتقارن قدرت بین کاربران و پلت فرم های آنلاین، نیاز صریح به ورود نهادها و متولیان حوزه نظارت در جهت اطمینان نسبت به صیانت از داده های شخصی بیش از پیش اهمیت یافته است. بی گمان دولت ها در ایجاد قوانین جامع صیانت از داده ها که حقوق و تعهدات کاربران و پلت فرم ها را مشخص می کند، نقشی محوری ایفا می کنند و باید از نگاهی متعادل و اخلاقی برای رسیدگی به مسئله امنیت داده ها اطمینان یابند. مزایای قوانین صیانت از داده ها اجرای قوانین قوی در حوزه صیانت از داده ها مزایای بیشماری را هم برای کاربران و هم برای پلت فرم های آنلاین به همراه دارد. در وهله نخست، سازوکار حفظ حداکثری حریم خصوصی کاربر را تقویت می کند و به افراد اجازه می دهد تا روی داده های شخصی خود کنترل و انتخاب های آگاهانه در مورد استفاده از آن داشته باشند. علاوه بر این، چنین قواعد و هنجارهایی، فرهنگ مدیریت مسئولانه داده ها را ترویج داده، اعتماد و وفاداری را در بین کاربران تقویت می کند و در عین حال خطر رسوایی های در رابطه با سوء استفاده از داده ها توسط پلت فرم ها را می کاهد. شفافیت و پاسخگویی یکی از جنبه های اساسی قوانین صیانت از داده ها، تاکید بر شفافیت و پاسخگویی در شیوه های پردازش آنها است. پلت فرم ها موظف می باشند که اطلاعات واضح و قابل دسترس درباره ی روش های جمع آوری داده ها، اهداف، و نهادهایی که داده ها با آنها به اشتراک گذاشته می شود، عرضه کنند. علاوه بر این، آنها مسئول پایبندی به اصول صیانت از داده ها و توجیه مبنای قانونی فعالیتهای حوزه پردازش داده ها هستند. از همین روی، این قبیل سازوکارها شفافیت و پاسخگویی پلت فرم ها را تا حد زیادی بالا می برد. اعتماد و اطمینان کاربران از طرفی، با وضع قوانین صیانت از داده ها، دولت ها می توانند اعتماد و اطمینان کاربران را به پلت فرم های آنلاین تقویت کرده، مشارکت و استفاده بیشتر کاربران از خدمات آنلاین را سبب شوند. این امر در نهایت سبب اطمینان بیشتر کاربران و در نتیجه تضمین ادامه رشد اقتصاد دیجیتال و خدمات آنلاین در جامعه می شود. بی گمان احتمال بیشتری وجود دارد که کاربران اطلاعات شخصی خودرا به پلت فرم هایی بسپارند که تعهد به صیانت از داده ها و حفظ حریم خصوصی را پذیرفته و محیطی مساعد برای تعاملات و تراکنش های دیجیتال ایجاد می کنند. جلوگیری از نقض داده ها علاوه بر موارد ذکر شده، یکی از اهداف برجسته قوانین صیانت از داده ها، پیشگیری از نقض داده ها و دسترسی بدون مجوز به اطلاعات شخصی است. با تحمیل الزامات امنیتی سختگیرانه و استانداردهای صیانت از داده، مقررات به عنوان سنگری در مقابل تهدیدات سایبری و لطمه پذیری داده ها عمل می کند و از یکپارچگی و محرمانه بودن داده های کاربر محافظت می کند. این امر در طولانی مدت سبب تقویت زیرساخت امنیت سایبری کشورها و تضمین امنیت اطلاعات و خدمات همه ذی نفعان می شود. چارچوب حقوقی و استانداردهای بین المللی به عقیده متخصصان یک چارچوب قانونی قوی برای صیانت از داده های شخصی کاربران، طیفی از مقررات و پادمان ها را با هدف تقویت حریم خصوصی کاربران و امنیت داده ها در بر می گیرد. اجزای کلیدی چنین سازوکاری شامل نیاز به رضایت صریح کاربر برای پردازش داده ها، محدودیت در نگهداری و استفاده از داده ها و تعیین حقوق کاربران، مانند حق دسترسی، اصلاح، پاک کردن داده های شخصی می شود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که چارچوب حقوقی چنین قوانینی، به زبان ساده، کنترل بر داده های جمع اوری شده را از اختیار پلت فرم ها خارج کرده و به کاربران بازمی گرداند. با توجه به محورهای مورد بررسی قرار گرفته، به نظر می آید که وجود قوانین ملی در عرصه صیانت از داده ها امری ضروری و حیاتی به حساب می آید. اما در یک چشم انداز جهانی که بطور فزاینده ای بواسطه توسعه فناوری و اتصال به هم پیوسته است، هماهنگ کردن قوانین صیانت از داده ها با استانداردهای بین المللی برای تسهیل جریان های یکپارچه داده ها و تضمین حفاظت مداوم در سراسر حوزه های قضائی نیز امری ضروری می باشد. از همین روی، پایبندی به برخی چارچوب های فراملی تعیین شده برای صیانت از داده های شخصی مانند مقررات عمومی صیانت از داده های اتحادیه اروپا (GDPR) کشورها را قادر می سازد تا با اعتمادسازی انتقال دیتای فرامرزی را تسهیل کنند و محیطی مساعد برای تجارت و همکاری بین المللی ایجاد نمایند. کارشناسان معتقدند که اثربخشی قوانین صیانت از داده ها به مکانیسم های اجرائی قوی و الزامات انطباق بستگی دارد. مقامات نظارتی وظیفه نظارت بر پایبندی به مقررات صیانت از داده ها، انجام ممیزی و اعمال تحریم ها و جریمه ها را برای عدم انطباق بر عهده دارند. این امر موجب ایجاد فرهنگ پاسخگویی می شود و پلت فرم ها را تشویق می کند تا صیانت از داده ها را به عنوان یک اصل اساسی طی فرایندهای خود در اولویت قرار دهند. چالش ها و انتقادات با وجود همه مزایای ذکر شده برای تدوین و ارای قوانین صیانت از داده های شخصی کاربران، این اقدامات حقوقی، همیشه با برخی انتقادات و چالش ها نیز مواجهند. منتقدان استدلال می کنند که اجرای مقررات سختگیرانه ممکنست بار سنگینی را برای انطباق بر کسب و کارها، خصوصاً شرکتهای کوچک و متوسط تحمیل کند؛ امری که می تواند نوآوری را سرکوب کرده و رقابت پذیری بازار را تا حدودی مختل کند. علاوه بر این، کاربرد فراسرزمینی قوانین صیانت از داده ها و پیچیدگی های انتقال دیتای فرامرزی چالش های لجستیکی و قانونی را برای انتقال داده ها به همراه دارد. از همین روی چنین مسائلی، باید در کنار اصل لزوم وجود مقررات، از طرف قانون گذاران مورد توجه قرار گیرد. سخن پایانی در نهایت با پذیرش مفروضات مطرح شده می توان نتیجه گرفت که ایجاد قوانین صیانت از داده ها توسط دولت ها برای کاهش خطرات در رابطه با جمع آوری بی قاعده داده ها و تقویت حریم خصوصی کاربران در قلمرو دیجیتال امری ضروری می باشد. این قوانین با تقویت شفافیت، مسئولیت پذیری و توانمندسازی کاربران، فضایی از اعتماد و اطمینان ایجاد می کنند که زیربنای رشد پایدار و رفتار اخلاقی پلتفرم های آنلاین است. همانطور که پیچیدگی های چشم انداز دیجیتال را بررسی می نماییم، تصویب و اجرای قوانین صیانت از داده ها به عنوان پایه ای در حفظ حرمت داده های شخصی و پشتیبانی از حقوق اساسی برای حفظ حریم خصوصی است. بطور قطع دراین میان، کشور ایران نیز که در کوشش برای تقویت اکوسیستم فناوری خود بوده و توجه بسیاری را معطوف به تقویت پلت فرم های داخلی ساخته است، از این قاعده جهانی مصون نیست. حوادثی چون هک و نشت داده های پلت فرم هایی همچون تپسی و اسنپ فود در سال ۱۴۰۲ و موارد گوناگون سرقت داده های بانکی کاربران در طول سالهای اخیر، نیاز مبرم کشور به وجود چنین قوانینی را بیش از پیش برجسته ساخته است. این در شرایطی است که کوشش های صورت گرفته برای تدوین قوانین صیانت از داده های شخصی در طول سالهای گذشته همیشه ناکام بوده است. در مقطع فعلی و بعد از کشمکش های فراوان در روند تدوین و تصویب این قانون، عاقبت وزیر ارتباطات در دی ماه سالجاری اعلام نمود که تدوین لایحه «داده و حریم خصوصی» در مراحل پایانی خود به سر می برد و از تصویب آن در دولت و ارسال لایحه به مجلس شورای اسلامی تا آخر سال آگاهی داد. وی ضمن اشاره به توسعه فناوری های دیجیتال و وابستگی روز افزون مردم کشور به پلت فرم ها اظهار داشت: «زندگی مردم در فضای مجازی است و باید داده های مردم در این فضا نظام مند شود که در این لایحه، این موارد پیش بینی شده است.» امید است که وعده وزارت ارتباطات در این حوزه، صادق بوده و تدوین ارسال این لایحه به مجلس، گامی مؤثر و کارآمد در راه حل چالش خلاءهای قانونی صیانت از داده های شخصی کاربران در کشور باشد.
منبع: goopa.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب