گزارش گوپا؛
وزیر آینده در هزارتوی چالشهای ارتباطی
گوپا: توسعه فناوری اطلاعات بااینکه در دولت سیزدهم با پیشرفتهایی همراه بود اما همچنان نظام حکمرانی فضای مجازی کشور با چالش هایی مواجه می باشد که در انتظار وزیر ارتباطات آینده به سر می برند.
به گزارش گوپا به نقل از مهر؛ در دنیای امروز، فناوری و فضای مجازی بالاتر از هر زمان دیگری به زندگی روزمره مردم و عملکرد کسب وکارها نفوذ کرده اند. از تجارت الکترونیک گرفته تا آموزش آنلاین، از خدمات سلامت دیجیتال تا هوش مصنوعی، همه و همه نشان دهنده اهمیت و تأثیرات گسترده این حوزه هستند. از ین جهت، توجه به مسائل و چالش های در رابطه با فناوری و فضای مجازی می تواند تأثیرات عمیقی بر بهبود کیفیت زندگی، افزایش فرصت های شغلی و اقتصادی، و تقویت جایگاه ایران در صحنه بین المللی داشته باشد. بااینکه طی سالهای اخیر پیشرفت های قابل توجهی در بخش فناوری ایران انجام شده است، اما همچنان چالش های زیادی پیش روی دولت آینده قرار دارد. همچون این چالش ها می توان نیاز به بهبود زیرساخت های ارتباطات و فناوری اطلاعات، امنیت سایبری، زیرساخت های حقوقی فضای مجازی و رفع موانع اقتصاد دیجیتال را برشمرد. همچنین، کوشش برای حفظ نیروی انسانی متخصص و اتخاذ سیاست های فناورانه متناسب نیز از دیگر نیازهای اساسی این حوزه به شمار می آیند. چالشهای وزیر ارتباطات آینده؛ اینترنت فقط فیلترینگ نیست دراین میان دولت به عنوان نهاد اجرائی و سیاستگذاری کشور، نقشی کلیدی در هدایت و توسعه حوزه فناوری دارد. اتخاذ سیاست های هوشمندانه، ایجاد زیرساخت های مناسب، پشتیبانی از پژوهش و نوآوری و تقویت همکاریهای بین المللی همچون اقداماتی هستند که دولت می تواند در این حوزه انجام دهد. رییس دولت چهاردهم با شناخت دقیق چالش ها و فرصت های برآمده از سیاست های اتخاذی، می تواند برنامه های جامع و مؤثری را برای پیشبرد این حوزه کلیدی تدوین و اجرا نماید. به زعم خیلی از فعالان حوزه فناوری، همزمان با تنفیذ حکم ریاست جمهوری مسعود پزشکیان از طرف رهبر معظم انقلاب و اعلام قریب الوقوع نامزدهای وزارت این دولت از طرف شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم، جامعه می تواند در آستانه فصل جدیدی از توسعه و پیشرفت قرار گیرد. بی گمان یکی از مهم ترین حوزه های نیازمند توجه ویژه رییس دستگاه اجرائی کشور بخش فناوری و فضای مجازی است. در دنیای امروز نه فقط این حوزه به عنوان موتور محرکه اقتصاد عمل می کند، بلکه تأثیرات عمیقی بر سایر بخش های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارد. بااینکه تمرکز همه کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در دوره تبلیغات فقط بر مسائلی چون فیلترینگ و دسترسی کاربران به اینترنت معطوف بود، باید به این نکته توجه داشت که معضلات موجود فقط محدود به این مسئله نیستند. امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ستون فقرات زیرساخت های مدرن، نقشی حیاتی در بهبود کارایی، راندمان و نوآوری ایفا می کند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بااینکه در دولت سیزدهم با نقاط عطفی در پیشرفت همراه بود اما همچنان نظام حکمرانی فضای مجازی کشور با چالش هایی مواجه می باشد و باتوجه به فناوری های نوظهوری مانند هوش مصنوعی این حوزه در وضعیت خطیری قرار دارد. مسائلی چون عدم توسعه زیرساخت ارتباطی، مشکلات توسعه اکوسیستم استارتاپی، موانع شکوفایی اقتصاد دیجیتال، نیاز مبرم به گسترش دیپلماسی سایبری، ایجاد سازوکار توسعه فناوری های نوظهور، امنیت سایبری و اصلاح سیاست های تقنینی تنها تعدادی از مسائل پیش روی وزیر ارتباطات دولت چهاردهم هستند. خبرنگار مهر در این گزارش به بررسی مسائل و موضوعات اساسی حوزه فناوری و فضای مجازی می پردازد و نظر کارشناسان این حوزه را درباره ی محورهای نیازمند توجه از طرف رییس جمهور منتخب چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری جویا می شویم. رمزگشایی از توسعه فناوری اطلاعات توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ستون فقرات اقتصاد دیجیتال و موسس خیلی از خدمات مدرن، نیازمند توجه ویژه ای از طرف دولت و بخش های خصوصی است از همین رو امین زاده حسین، کارشناس اقتصاد دیجیتال و فعال فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر به بررسی دقیق وضعیت فعلی، چالش ها و راهکارهای بهبود زیرساخت فناوری در ایران پرداخته است. زاده حسین ضمن اشاره به مسئله لزوم توسعه زیرساخت ارتباطی کشور به عنوان یکی از محورهای اساسی نیازمند توجه در دولت چهاردهم، در توصیف وضعیت فعلی اظهار داشت: بر طبق گزارش وزارت ارتباطات، توسعه فیبر نوری در حال حاضر به پوشش هشت میلیونی رسیده و باید در افق برنامه هفتم به هدف بیست میلیون در پوشش برسد؛ این در شرایطی است که کمتر از ۱۰ درصد ظرفیت موجود توسط کاربران مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر آنکه در حوزه کیفیت شبکه فیبر نوری کشور لازم است تمهیدات جدی در راستای پایداری و حفظ کیفیت دسترسی مورد توجه قرار گیرد؛ لازم است تا از ضرورت توسعه سایر بخش ها نظیر زیرساخت های ارتباطی سیار کشور غافل نشد. ایشان سپس اضافه کرد: استفاده از فناوری های نوین ارتباطی نظیر ۵G نیز امروز به یک ضرورت برای تحول دیجیتالی در صنایع مختلف کشور تبدیل گشته که امروزه از آن به عنوان اینترنت صنعتی نیز یاد می شود و به سرعت در کشورهای مختلف درحال پیاده سازی است. امید است تا در دولت چهاردهم بتوانیم علاوه بر جبران کاستی های موجود در شبکه ارتباطی بتوانیم به توسعه این بخش نیز دقت نماییم. بازنگری حق السهم دولت از اپراتورهای ثابت و سیار مدیر اندیشکده زاویه همین طور اظهار داشت: در این راستا، لازم است تا حق السهم دولت از محل اپراتورهای ثابت و سیار مورد بازبینی جدی قرار گرفته و بخش قابل توجهی از آن به سرمایه گذاری جهت ارتقا و توسعه فناوری های نوین در شبکه زیرساختی اپراتورها صرف شود. همین طور مسئله بازبینی در هزینه خدمات ارتباطی نظیر مکالمه، پیامک و اینترنت، امری ضرورت دارد. چونکه تفاوت درآمد ریالی و هزینه های ارزی در صنعت ارتباطی کشور، در ضمن سالهای گذشته سبب عقب ماندگی شدید در این عرصه شده است. اکوسیستم استارتاپی؛ زمینه ساز شکوفایی اقتصاد دیجیتال وی موضوع زمینه سازی برای توسعه اقتصاد دیجیتال را چالش دیگر پیش روی دولت آینده ایران دانست و اظهار داشت: کوشش برای رفع موانع موجود در راه توسعه اقتصاد دیجیتال کشور باید یکی از اقدامات مهمی باشد که در دستور کار دولت قرار می گیرد. با توجه به تحولات سریع فناوری و تحول دیجیتال در ساختارهای کسب وکاری باید اهتمام ویژه ای برای رفع موانع و ایجاد مشوق های لازم جهت شکوفایی این حوزه داشت. طبق آن چه در اسناد بالادستی کشور آمده می بایست با تدوین یک نقشه راه منسجم در این حوزه، نصاب های مدنظر در برنامه هفتم را میسر کرد. زاده حسین در ادامه به چالش های پیش روی اکوسیستم استارتاپی اشاره نمود و اظهار داشت: با عنایت به طولانی بودن مسیر قانون گذاری و تقنین در کشور، پیشنهاد می شود با استفاده از مسیرهای کوتاه مدت و کم چالشی نظیر اصلاح بخشنامه ها و دستورالعمل های در اختیار هیئت وزیران، تا حد ممکن چالش های موجود در این عرصه را مرتفع کرد. بی گمان دولت باید با همکاری نهادهای مختلف، فرآیندهای قانونی را در بخش های مختلف برای تحول دیجیتالی و فعالیت کسب وکارهای دیجیتال تسهیل و شفاف کند تا استارتاپ ها بتوانند بدون مشکلات حقوقی و بروکراتیک به فعالیت پرداخته و به توسعه اقتصاد دیجیتال کمک کنند وی بخشهایی از چالش های فعالیت کسب وکارهای اقتصاد دیجیتال را بیان کرد و اظهار داشت: به عنوان مثال موانع موجود بر سر راه پلت فرم های توزیع دارو، پافشاری بر حذف گزینه عجله دارم در سکوهای تاکسی اینترنتی، عدم امکان استفاده سکوهای آموزش پلتفرمی از معافیت های موجود برای تشکیلات سنتی آموزش فنی حرفه ای و همین طور چالش های اقتصادی و حقوقی استقرار در فضاهای کار اشتراکی برای استارتاپ های کوچک و متوسط به عنوان نمونه های کوچکی از انبوه مشکلاتی است که گریبان گیر پلت فرم های فعال در این حوزه می باشد و بی گمان دولت باید با همکاری نهادهای مختلف، فرآیندهای قانونی را در بخش های مختلف برای تحول دیجیتالی و فعالیت کسب وکارهای دیجیتال تسهیل و شفاف کند تا استارتاپ ها بتوانند بدون مشکلات حقوقی و بروکراتیک به فعالیت پرداخته و به توسعه اقتصاد دیجیتال کمک کنند.» سازمان ملی هوش مصنوعی و تجمیع ظرفیتهای دولت وی همین طور در بخش دیگری از صحبت های خود در ضرورت توسعه تکنولوژی های جدید نظیر هوش مصنوعی و کلان داده اظهار داشت: «حمایت از استارتاپ ها و کسب وکارهای فعال در این عرصه های نوین و راهبردی از اهمیت بسیار بالایی برای کشور برخوردار می باشد. در همین راستا لازم است با تقویت سازمان ملی هوش مصنوعی که توسط شهید رئیسی پایه گذاری شد، کلیه توان و عزم پراکنده در دولت را برای تقویت بخش خصوصی و شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی فعال کرده و با تقویت زیرساخت های پردازشی مورد نیاز و بهره گیری از دانش دانشمندان ایرانی فعال در شرکت های بزرگ فناوری، زمینه های توسعه فعالیت منطقه ای و بین المللی استارتاپ های فعال در این عرصه را فراهم آورد.» گسترش دیپلماسی سایبری، لازمه نقش آفرینی فعال در حوزه جهانی این فعال فضای مجازی در ادامه ضمن اشاره به مسئله دیپلماسی سایبر و تجربیات موجود در جهان اظهار داشت: در جهان امروز، کشورهای مختلف اقدامات بسیاری در امتداد بکارگیری دیپلماسی سایبری انجام می دهند. مشارکت در کنوانسیون جرایم سایبری، سمپوزیوم تنظیم گران اتحادیه جهانی مخابرات و دیدار رؤسای جمهور کشورها با مدیران عامل شرکت های بزرگ حوزه فناوری همچون مثال های موجود در این حوزه است. وزارت ارتباطات دولت چهاردهم باید در هنجارسازی جهانی اینترنت نقش داشته باشد وی با تاکید بر ضرورت نقش آفرینی فعال دولت چهاردهم در مجامع بین المللی اضافه کرد: وزارت ارتباطات دولت چهاردهم باید اهتمام ویژه ای به مشارکت در استانداردگذاری و هنجارسازی جهانی اینترنت داشته باشد. هیچ تردیدی در لزوم نقش آفرینی فعال در مجامع بین المللی فعال در عرصه فناوری وجود ندارد. برای اینکه چنین مجامعی در حداقلی ترین حالت به ارائه ایده های حکمرانی فناوری منجر می شود که اتفاقی مثبت است و باید ظرفیتهای دانشگاهی، مردم نهاد و بخش خصوصی کشور با همت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این عرصه فعال گردد. پرداختن به مطالبی چون پشتیبانی از حقوق کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی، امنیت سایبری و ظرفیتهای توسعه و صادرات خدمات بومی فضای مجازی همچون مواردی هستند که باید در این مجامع و توسط نمایندگان دولت ایران مطرح گردند. نیاز مبرم کشور به بازبینی در نظام حقوقی فناوری از طرفی چالش های حقوقی گوناگون و لزوم بازبینی در سیاستگذاری حوزه فناوری، محورهای دیگری هستند که به توجه دولت آینده نیاز دارند. خبرنگار مهر در همین راستا، به گفتگو با سید علی حسینی، کارشناس حقوق فضای مجازی پرداخته است. وی درباب چالش های حقوقی فضای مجازی کشور اظهار داشت: با پیشرفت فناوری و افزایش ضریب نفوذ فضای مجازی، ضرورت توجه به حقوق کاربران و تدوین سیاست های تقنینی مناسب در این عرصه بالاتر از پیش احساس می شود. هم اکنون، نبود قوانین جامع و به روز در حوزه صیانت از حریم خصوصی کاربران و مدیریت فناوری، چالش های جدی برای توسعه فناوری در کشور به وجود آورده است. از همین روی، می توان نتیجه گرفت که حقوق، سیاستگذاری و مدیریت فناوری همچون موضوعات حیاتی برای رییس جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران به شمار می روند. در چنین شرایطی باتوجه به تحولات سریع فناوری و نیاز به پشتیبانی از حقوق کاربران و پشتیبانی از توسعه کسب وکارها، بازبینی در قوانین و تدوین سیاست های جامع و هماهنگ در این عرصه امری ضرورت دارد. تحقق این امور، می تواند به توسعه ایمن و اصولی اکوسیستم فناوری در کشور کمک کنند. ایشان سپس اضافه کرد: یکی از چالش های اصلی در عرصه حقوق فضای مجازی، عدم وجود قوانین جامع و شفاف در حوزه صیانت از داده های شخصی کاربران است. در طول روزهای اخیر، لایحه صیانت از داده های شخصی در فضای مجازی، عاقبت بعد از سال ها بحث و تبادل نظر و به همت دولت سیزدهم در جلسه هیئت دولت به تصویب نهایی رسید و قرار شد که به زودی برای تصویب به مجلس ارسال شود. با این حال، همچنان مسائل حقوقی بسیاری وجود دارد که رسیدگی به آنها نیازمند توجه ویژه دولت آینده است. این فعال فضای مجازی همین طور به لزوم بازبینی در خیلی از قوانین اشاره نمود و اظهار داشت: لزوم بازبینی در خیلی از قوانین کشور در امتداد تناسب با تحولات فناورانه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. قوانین موجود در خیلی از موارد پاسخگوی نیازهای جدید و متنوع دنیای فناوری نیستند. برای مثال، قوانین مربوط به تجارت الکترونیکی، جرایم کامپیوتری، تنظیم گری حوزه فاوا و مالکیت فکری نیاز به بازبینی و بروزرسانی دارند. این بازبینی ها باید با در نظر گرفتن تغییرات سریع فناوری و نیازهای اکوسیستم صورت گیرد تا قوانین بتوانند بطور مؤثر از توسعه فناوری حمایت کنند. سیاست گذاری فناوری؛ نیازمند اتخاذ نگاهی جامع و هماهنگ حسینی در ادامه ضمن اشاره به مسئله قانونگذاری و مدیریت فناوری به عنوان یکی از موضوعات کلیدی حوزه مذکور اظهار داشت: قانونگذاری و مدیریت فناوری نیازمند نگاهی جامع و هماهنگ است. ضعف هماهنگی و در بعضی موارد وجود تداخل در سیاست های مختلف حوزه فناوری از مشکلات موجود در کشور است. در وضع موجود و بمنظور حل این مسئله، تدوین یک برنامه جامع و هماهنگ که تمامی جنبه های مختلف فناوری را در بر گیرد، ضرورت دارد. این برنامه باید با استفاده از تجربیات بین المللی و مشارکت نخبگان و کارشناسان داخلی تدوین شود. وی همین طور اضافه کرد: بنابر محورهای یاد شده، می توان نتیجه گرفت که سیاست پژوهی و داشتن دیدگاه موثق و دقیق درباره ی مسائل حقوقی و فناورانه از دیگر الزامات توسعه فناوری است. نهاد سیاست گذار باید با استفاده از تحقیقات علمی و مطالعات جامع، دیدگاه های مستندی درباره ی مسائل حقوقی و فناورانه عرضه کنند. این امر می تواند به تدوین سیاست های مبتنی بر شواهد علمی کمک کند؛ امری که تأثیرات مثبت و پایداری بر توسعه فناوری در کشور داشته باشد. به گزارش گوپا به نقل از مهر، همانطور که ذکر شد، فناوری اطلاعات در عصر حاضر جزئی لاینفک از جهان امروز به حساب می آید. از همین روی، تمرکز دولت چهاردهم بر پیش برد اهداف کلان این حوزه، در زمره اساسی ترین نیازهای کشور قرار دارد. در چنین شرایطی و با وجود تلاش انجام شده برای رفع موانع و مواجهه با مسائل این حوزه، هنوز راهی طولانی تا رسیدن به شرایط مطلوب در حوزه حکمرانی فضای مجازی و فناوری باقی مانده است. از همین روی، حل مسائل و چالش های این حوزه، نیازمند توجه و تمرکز ویژه سکان دار آینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. بدون شک عملکرد مثبت دولت سیزدهم و اقدامات بهادار شهید رئیسی در عرصه فضای مجازی و فناوری اطلاعات کشور، امری انکارناپذیر بوده و امید است که دولت جدید با ادامه این روند و اتخاذ تصمیمات مؤثر و کارآمد، زمینه ساز رشد و شکوفایی بیشتر فناوری و فضای مجازی در ایران باشد؛ امری که در مقیاس کلان به بهبود کیفیت زندگی شهروندان، افزایش فرصت های شغلی و اقتصادی و تقویت جایگاه کشور در صحنه بین المللی منجر خواهد شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب