كشف جدید محققان؛
خورشید در تبخیر آب مریخ تاثیر دارد
گوپا: مطالعه مشترک تلسکوپ فضایی هابل و ماموریت MAVEN ناسا نشان می دهد، تغییرات فصلی تاثیری قابل توجه بر شیوه از میان رفتن آب مریخ در فضا دارد.
به گزارش گوپا به نقل از اسپیس، میزان آبی که از مریخ در فضا تبخیر شده به اندازه ای است که یک اقیانوس را با عمق چند صد کیلومتر تشکیل دهد. مارس طی ۳ میلیارد سال قبل گرم و مرطوب بوده و حوزه های آبی بزرگ و اتمسفری سنگین داشته است اما امروزه سیاره سرخ غیرقابل زیست، سرد و خشک است و معین نیست چه اتفاقی برای آب آن افتاده است. جان کلارک از دانشگاه بوستون در این زمینه می گوید: آب ممکنست فقط به ۲ مکان مهاجرت کرده باشد. ممکنست این ماده روی سطح یخ زده باشد یا مولکول های آن به اتم ها تبدیل شوند ودر مرحله بعد اتم ها از اتمسفر سیاره در فضا پراکنده شوند. البته بخش اعظم آب مریخ هنور روی سیاره موجود است. بنظر می رسد ذخایری عظیم از آن در عمق ۱۱.۵ تا ۲۰ کیلومتری زیر سطح سیاره وجود داشته باشد. در سیاره سرخ آب به اندازه یک لایه جهانی یک تا ۲ کیلومتری وجود دارد. مقادیر کمی یخ آب در یخ نیز در لایه منجمد کم عمق و درقله هایی در قطب مریخ محبوس است. طی تابستان مریخ ممکنست این یخ تصعید شود و بخار آب را به اتمسفر تزریق کند. بیشتر این بخار آب از قطبی به قطب دیگر در گردش است و در نیمکره ای که در آن زمستان است یخ می زند اما قسمتی از این بخار آب به اتمسفر فوقانی سیاره می رسد که در آنجا نور فرابنفش خورشیدی مولکول های آب را از هم جدا و به اتم های تشکیل دهنده خود تجزیه می کند. اکسیژن موجود در آب به مواد اکسید کننده روی سطح ختم می شود که به این علت مریخ سرخ بنظر می رسد یا ممکنست با کربن ترکیب شود و دی اکسید کربن بسازد. در این بین ممکنست اتم های هیدروژن (یا همتای ایزوتوپی سنگین تر آنها، دوتریوم) به فضا بگریزند و با باد خورشیدی همراه شوند. از آنجائیکه دوتریوم سنگین تر از هیدروژن است به سادگی از اتمسفر مریخ فرار نمی نماید. این بدان معنا است که نسبت دوتریوم به هیدروژن در اتمسفر مریخ اهمیت زیادی دارد و فراوانی این ماده نسبت به هیدروژن طی گذر زمان بیشتر می شود برای اینکه هیدروژن سریع تر از بین می رود. از طرف دیگر تصور می شود مریخ و زمین آب را از یک منبع یکسان به دست آورده اندنسبت دوتریوم به هیدروژن آب روی مریخ ۳تا۴ میلیارد سال قبل احتمالاً به اندازه زمین بوده است. این نسبت در زمان حاضر ۸تا۱۰ بار بیش از زمین است. ابهامات خاصی در اندازه گیری ها وجود دارد اما با مقایسه نسبت آب مریخ با وضعیت فعلی آن و در نظر گرفتن نرخ از میان رفتن هیدروژن و دوتریوم در فضا، می توان به عقب بازگشت میزان آبی که مریخ در تاریخ از دست داده را محاسبه کرد. طبق مشاهدات قبلی ماموریتMAVEN مریخ معادل یک لایه جهانی به عمق بین ده ها تا صدها متر آب از دست داده است. این امر در کنار حجم عظیمی از آبی که اخیراً در مریخ دفن شده، این نشان میدهد که سیاره سرخ در گذشته های دور خود سرشار از آب بوده است. با این وجود، MAVEN، با کمک تلسکوپ فضایی هابل، حالا پیچیدگی های پیش بینی نشده ای در داستان از دست دادن آب مریخ پیدا کرده است. این ابزارها با هم نشان داده اند که میزان از دست دادن هیدروژن فصلی است، به طوریکه بخش اعظم فرار آب در حضیض، که نزدیک ترین نقطه مریخ در مدارش به دور خورشید است، روی می دهد. این امر با افزایش بخار آب در بخش میانی اتمسفر سیاره هم راه است که در نتیجه افزایش گرمای فصلی رخ می دهد. هنگام حضیض نیمکره جنوبی مریخ به سمت خورشید می چرخد و سیاره سرخ در فصل طوفان شن قرار می گیرد. ذرات هوابرد غبار نیز به گرمای اتمسفری و محتوای بخار آب دامن می زنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب